Polacy a przedsiębiorczość – jak wypadamy w badaniach
Z okazji Światowego Tygodnia Przedsiębiorczości, którego ostatnia edycja przypadała od 16 do 22 listopada 2015 roku, globalna marka Amway opublikowała kolejny już Światowy Raport Amway na Temat Przedsiębiorczości. W badaniu biorą udział obywatele 44 państw świata, w tym nasi rodacy. Wśród respondentów znalazło się 1000 Polaków w wieku powyżej 18 lat. Z odpowiedzi, jakie zebrali ankieterzy, jasno wynika, że przedsiębiorczość ma się nad Wisłą nieco różni się od europejskich i ogólnoświatowych trendów. W jaki sposób badacze doszli do takiego wniosku?
W tym roku na potrzeby badania po raz pierwszy zastosowano Amwayowski Wskaźnik Ducha Przedsiębiorczości (Amway Entrepreneurial Spirit Index, w skrócie AESI). Opiera się on na Teorii Zachowania Planowego, w obrębie której wyróżnia się trzy wymiary: 1) chęć działania (motywacja i determinacja), 2) zdolność do podjęcia działania (ocena własnych umiejętności i możliwości), 3) odporność na naciski z otoczenia (np. odwodzenie przez rodzinę od pomysłu założenia własnego biznesu).
Wskaźnik AESI wylicza się na podstawie średniej dotyczącej wspomnianych trzech wymiarów, a wynik wyrażony jest w skali od 0 do 100. Im wyższy wynik, tym wyższy poziom przedsiębiorczości. Wartość AESI dla danego kraju oblicza się, uśredniając wyniki poszczególnych respondentów. W tegorocznym badaniu AESI dla Polski równa się 29, co znacznie odbiega od wyniku światowego i europejskiego – odpowiednio 51 i 45.
Badania pokazały jednak pewną prawidłowość: Polacy (32) są bardziej przedsiębiorczy niż Polki (25) (wynik międzynarodowy wynosi 54 dla mężczyzn i 47 kobiet). Raport wyraźnie pokazuje również, że w naszym kraju chęć założenia własnej firmy maleje wraz z wiekiem. Dla osób w przedziale wiekowym do 35 lat AESI wynosi 39, w grupie od 35. do 49. r.ż. to tylko 34, a wśród osób, które skończyły 50 lat, drastycznie spada – równa się zaledwie 17.
Zalety i wady prowadzenia własnego biznesu w Polsce
Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy wnioski, jakie wypływają z raportu, to efekt złej edukacji czy uwarunkowania rynku. Z jednej strony w 2002 roku do szkół ponadgimnazjalnych wprowadzono przedmiot "podstawy przedsiębiorczości", który przede wszystkim edukuje młodzież na świadomych konsumentów. Z drugiej strony wciąż wiele osób bezrobotnych i pracowników z ambicją prowadzenia własnej działalności po prostu boi się założyć biznes.
Jakie informacje o motywacjach i barierach Polaków w założeniu własnej firmy znaleźć można w Światowym Raporcie Amway na Temat Przedsiębiorczości 2015? Co ciekawe, ogólne pozytywne podejście do przedsiębiorczości wyniosło 71% i jest o 5% niższe niż w roku ubiegłym. Aktualna wartość zbliżona jest do średniej światowej (75%) i europejskiej (72%), ale różni mężczyzn (76%) od kobiet (68%). 38% wszystkich respondentów potrafi wyobrazić sobie siebie w roli przedsiębiorcy, a wśród najważniejszych zalet prowadzenia własnej firmy respondenci wymianiają: niezależność od pracodawcy (47%), szanse na dodatkowy dochód (40%), samorealizację (37%), powrót na rynek pracy (25%) i work-life balance (23%), przy czym deklarują, że najbardziej atrakcyjne są niezależność i samorealizacji. Głównym czynnikiem hamującym przed „pójściem na swoje” jest natomiast obawa przed porażką – deklaruje ją 71% Polaków uwzględnionych w wynikach raportu. Determinantę tę warto uszczegółowić: 33% badanych lęka się obciążeń finansowych prowadzących do bankructwa, 26% czuje się zagrożona kryzysem ekonomicznym, a 21% obawia się bezrobocia.
Nasi rodacy niezależnie od płci w równym stopniu boją się porażki, różnią się jednak w kwestii lęku przed konsekwencjami prawnymi. W 2015 roku 23% kobiet i 14% mężczyzn deklaruje takie obawy, choć jeszcze dwa lata temu tendencja była odwrotna – panowie bali się litery prawa bardziej niż panie (odpowiednio 20% i 16%).
Warto odnotować, że według omawianego badania tylko 54% ankietowanych uważa kraj nad Wisłą za przyjazne miejsce do prowadzenia biznesu.
Zapoznaj się również z raportem przedsiębiorczości zainicjowanym przez firmę Amway: http://www.wiadomosci24.pl/artykul/amway_swiatowy_raport_na_temat_przedsiebiorczosci_postrzeganie_przedsiebiorczosci_w_polsce_i_na_swiecie_341597.html