Kontrola trzeźwości pracownika to od lat kontrowersyjny temat. Z jednej strony pracodawca musi dbać o zdrowie i bezpieczeństwo swojej załogi oraz mienia, ale z drugiej strony pracownik nie musi godzić się na żadne badania w miejscu pracy. Obie strony stosunku pracy mają więc swoje uprawnienia, ale i obowiązki. Jak wyglądają dotychczasowe przepisy związane z możliwością kontroli trzeźwości pracownika? Jakie zmiany w tych przepisach są planowane? Aby się o tym dowiedzieć, zapraszamy do lektury poniższego artykułu.
Obowiązki i prawa obu stron stosunku pracy
Warto na początek przyjrzeć się istotnym prawom i obowiązkom pracodawcy oraz pracownika. Nakreślenie tych zagadnień pozwoli lepiej zrozumieć kwestię możliwości badania pracowników.
Pracodawca ma więcej zobowiązań, gdyż to on ponosi odpowiedzialność za pracowników oraz całokształt zakładu pracy. Musi więc przede wszystkim terminowo wypłacać wynagrodzenia, dbać o zasady BHP, prowadzić wymagane dokumentacje, pamiętać o ubezpieczeniu oraz zapewniać rozwój swoje kadry. W zamian oczekuje od pracowników wypełniania ich zobowiązań.
Do obowiązków pracownika tymczasem należy m.in. wykonywanie swoich zadań w sposób efektywny i z zaangażowaniem, dbanie o mienie firmy, dochowywanie tajemnic służbowych czy gotowość do wykonywania poleceń przełożonego.
Oczywiście pracownicy powinni stawiać się w firmie w stanie absolutnej trzeźwości, jednak wszyscy wiemy, że bywa z tym różnie. Nietrzeźwy pracownik zagraża bezpieczeństwu własnemu, pozostałych osób oraz naraża mienie firmowe. Z tego względu pracodawcy przysługują pewne roszczenia.
Przeczytaj też: Badanie trzeźwości pracownika nowe przepisy
Kontrola trzeźwości w miejscu pracy
Niestety niewiele przepisów reguluje interesujący nas temat. Informacje o prawidłowym postępowaniu pracodawcy możemy znaleźć właściwie tylko w art. 17 ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Według tego przepisu pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika w stanie nietrzeźwości. Jak widać, przepis nie daje gotowych rozwiązań na różne sytuacje. Dlatego też interpretuje się go następująco.
O ile pracownik wyraża zgodę na badanie alkomatem, o tyle pracodawca może je wykonań (najlepiej w obecności osób trzecich). Jeśli jednak pracownik nie chce dobrowolnie zgodzić się na taki test, pracodawca powinien odsunąć go od pracy i wezwań policję. Jest ona bowiem organem uprawnionym do wykonania badania, w tym także z krwi. W obecnej sytuacji prawnej wygląda zatem na to, że w zakresie omawianej kwestii to pracownicy mają więcej praw niż pracodawcy.
Planowane zmiany w przepisach
Należy jednak pamiętać, że to pracodawca odpowiada za miejsce pracy. Wychodząc więc naprzeciw żądaniom pracodawców, rząd planuje wprowadzenie istotnych zmian w zakresie możliwości kontroli trzeźwości pracowników. Projekt ustawy zakłada dwie sytuacje, w których można pracownika poddać testowi:
- gdy jest to badanie pracownika w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że jest w stanie po spożyciu alkoholu (lub że spożywał go w trakcie pracy),
- w ramach prewencyjnego badania pracowników.
Wprowadzenie kontroli trzeźwości oraz kontroli na obecność w organizmie innych środków o podobnym działaniu będzie możliwe z powodu konieczności zapewnienia ochrony życia i zdrowia innych osób, oraz mienia pracodawcy. Łatwo sobie wyobrazić sytuację, gdy np. dużą maszynę obsługuje operator po spożyciu alkoholu.
Wprowadzenie takich kontroli musi być jednak ogłoszone pracownikom w odpowiedniej formie – np. obwieszczenia czy wpisania do regulaminu. Trzeba to zrobić przynajmniej dwa tygodnie przed wprowadzeniem zmian.
Więcej informacji na OdpowiedziPrawne.pl