Morfologia krwi to jedno z kluczowych badań dla profilaktyki zdrowia i diagnostyki wybranych schorzeń. Dowiedz się, dlaczego to badanie jest tak istotne i jakie problemy ze zdrowiem mogą zostać wykryte dzięki wynikom morfologii krwi.
Czym jest morfologia i jakie parametry krwi są oceniane w czasie badania?
Morfologia krwi to badanie polegające na oznaczeniu poszczególnych parametrów krwi. Próbka krwi żylnej pobierana jest od pacjenta, a następnie analizowana w laboratorium diagnostycznym. Morfologia to jedno z najczęściej wykonywanych badań laboratoryjnych – wykorzystuje się je w profilaktyce zdrowia, diagnostyce chorób czy w monitorowaniu efektów leczenia. Wartości poszczególnych parametrów umożliwiają lekarzowi dokonanie oceny ogólnego stanu zdrowia pacjenta, a także skierowania podejrzeń na konkretne schorzenia.
Morfologia dostarcza informacji na temat następujących parametrów:
- liczba krwinek czerwonych (erytrocytów) – RBC;
- liczba krwinek białych (leukocytów) – WBC;
- liczba płytek krwi (trombocytów) – PLT;
- stężenie hemoglobiny – HGB;
- wartość hematokrytu – HCT;
- średnia objętość krwinki czerwonej – MCV;
- średnia masa hemoglobiny w krwince – MCH;
- średnie stężenie hemoglobiny w krwince – MCHC;
- wskaźnik zróżnicowania wielkości płytek krwi – PDW;
- średnia objętość płytki – MPV;
- hematokryt płytkowy – PCT;
- wskaźnik płytek dużych – P-LCR.
O jakich schorzeniach mogą świadczyć odchylenia od norm w wynikach morfologii krwi?
Parametry krwi, na które zwraca się szczególną uwagę, to liczba poszczególnych rodzajów krwinek (RBC, WBC, PLT), średnia objętość krwinki czerwonej, średnia masa hemoglobiny w krwince oraz stężenie hemoglobiny. Dowiedz się, o czym mogą świadczyć odchylenia od norm tych parametrów.
Liczba krwinek czerwonych (RBC)
Zakres referencyjny dla osób dorosłych wynosi od 3,7 do 5,1 mln / ąźl.
- Podwyższony wskaźnik może świadczyć m.in. o chorobach oskrzeli i płuc, bezdechu nocnym, czerwienicy prawdziwej, odwodnieniu czy nikotynizmie.
- Przyczyną obniżonych wartości tego parametru mogą z kolei okazać się np. niedokrwistość spowodowana niedoborem żelaza, witaminy B12 lub kwasu foliowego.
Liczba krwinek białych (WBC)
Prawidłowy wynik dla osoby dorosłej mieści w przedziale od 3,8 do 10 tys. / ąźl.
Podwyższony wynik może być reakcją m.in. na infekcje bakteryjne, stany zapalne i oparzenia.
Wynik poniżej normy może być spowodowany np. zakażeniami wirusowymi, mielofibrozą, zespołami mielodyplastycznymi, stanami po radioterapii i chemioterapii.
Liczba płytek krwi PLT
Norma u osób dorosłych wynosi od 140 do 440 tys. / ąźl.
- Wyniki powyżej normy mogą świadczyć np. o infekcjach i stanach zapalnych, niedokrwistości z niedoboru żelaza.
- Obniżone parametry mogą spowodowane m.in. małopłytkowością immunologiczną lub chorobami hematoonkologicznymi.
Średnia masa hemoglobiny w krwince (MCH) oraz średnia objętość krwinki czerwonej (MCV)
Prawidłowy wynik dla MCV mieści się w przedziale od 80 do 100 fl, natomiast dla MCH od 27 do 31 pg.
- Wyniki powyżej normy mogą wynikać m.in. z niedokrwistości spowodowanej niedoborem witaminy B12 lub kwasu foliowego, a także z zespołu mielodysplastycznego.
- Obniżone parametry mogą być wynikiem np. niedokrwistości spowodowanej niedoborem żelaza.
Stężenie hemoglobiny
U mężczyzn norma wynosi od 14 do 16 g/dl, natomiast u kobiet od 11,5 do 16 g/dl.
- Wyniki powyżej normy mogą wskazywać m.in. na bezdech nocny, choroby oskrzeli i płuc, nikotynizm, odwodnienie i czerwienicę prawdziwą.
- Możliwe przyczyny obniżonego stężenie hemoglobiny to m.in. niedobór żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego, choroby nerek oraz choroby hematoonkologiczne.
Morfologia – wskazania. Kiedy wykonać badanie?
Dzięki regularnym wykonywaniu morfologii zwiększamy szanse na wykrycie wymienionych wyżej i innych problemów zdrowotnych we wczesnym stadium, kiedy nie dają jeszcze żadnych objawów. Wówczas szanse na ich wyleczenie są większe niż w zaawansowanym stadium choroby. Dlatego warto rozważyć wykonywanie morfologii krwi każdego roku w ramach profilaktyki zdrowia – dotyczy to osób w każdym wieku, także tych nieodczuwających żadnych niepokojących dolegliwości.
Morfologię krwi warto wykonać także w przypadku pojawienia się takich objawów, jak np. osłabienie, uczucie przewlekłego zmęczenia, nocne poty, utrata masy ciała czy sińce na skórze, pojawiające się bez powodu.
Osoby leczące choroby przewlekłe i będące pod opieką lekarza powinny wykonywać morfologię zgodnie z rekomendowaną przez niego częstotliwością.
Morfologię krwi można wykonać w Punktach Pobrań ALAB laboratoria.