Każdy, kto interesuje się zakupem nieruchomości (np. mieszkania lub działki), powinien dowiedzieć się, czym jest księga wieczysta. W artykule przedstawiamy najważniejsze informacje na jej temat.
1. Księga wieczysta przedstawia stan prawny nieruchomości
Księga wieczysta to dokument zakładany dla nieruchomości - np. mieszkania, działki, lokalu użytkowego. Z jej treści dowiemy się, gdzie dokładnie znajduje się nieruchomość oraz jakie ma ona cechy fizyczne (np. metraż, liczba pomieszczeń, powierzchnia działki), kto jest jej właścicielem, czy jest obciążona jakimiś roszczeniami, ograniczeniami lub prawami na rzecz osób trzecich oraz czy jest zadłużona. Zakres tych informacji pozwala zweryfikować stan prawny nieruchomości, co z pewnością pomoże podjąć świadomą decyzję odnośnie ewentualnego zakupu danego lokalu czy gruntu.
Prowadzeniem ksiąg wieczystych zajmują się Sądy Rejonowe. Dokumenty zakładane są w wersji elektronicznej, dzięki temu można je przeglądać online.
2. Księgi wieczyste są dostępne w Internecie
Jedną z podstawowych zasad, które rządzą instytucją ksiąg wieczystych, jest zasada jawności i powszechnego dostępu. Oznacza to, że każdy może starać się o wgląd do treści dokumentu prowadzonego dla interesującej go nieruchomości. Należy to zrobić zwłaszcza wtedy, gdy chcemy daną nieruchomość kupić, ktoś chce ją nam przekazać w formie darowizny lub jest ona przedmiotem postępowania spadkowego, w którym uczestniczymy. Warto podkreślić, że z zasady jawności ksiąg wieczystych wynika, że w sytuacjach spornych, dotyczących danej nieruchomości, nikt nie może zasłaniać się nieznajomością wpisów ujawnionych w prowadzonej dla niej księdze wieczystej.
Powszechny dostęp do ksiąg wieczystych umożliwia serwis internetowy Ekw.ms.gov.pl prowadzony przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Aby móc przeglądać treść danego dokumentu, należy znać jego numer.
3. Numer księgi wieczystej składa się z trzech elementów
Każda księga wieczysta posiada niepowtarzalny numer, który składa się z ciągu znaków w postaci: XXXX/XXXXXXXX/X. Pierwszy ciąg znaków „XXXX” (dwie litery, cyfra i litera) mówi o tym, który Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego prowadzi daną księga wieczystą. Drugi ciąg znaków „XXXXXXXX” oznacza numer księgi wieczystej, nadawany zgodnie z repertorium ksiąg wieczystych danego sądu. Ostatni znak „X” jest liczbą kontrolną i jest nadawany automatycznie, w celu weryfikacji poprawności całego numeru księgi wieczystej.
Numer księgi wieczystej najlepiej uzyskać od aktualnego właściciela nieruchomości. Jeśli nie jest to możliwe, pomocne mogą się okazać internetowe wyszukiwarki. Aby dowiedzieć się, jak znaleźć numer KW na podstawie adresu nieruchomości lub numer działki, wejdź na stronę Ksiegi-wieczyste.org.
4. Przeglądanie treści ksiąg wieczystych jest bezpłatne
Warto wiedzieć, że przeglądanie ksiąg wieczystych nic nie kosztuje. System Elektronicznych Ksiąg Wieczystych, dostępny na stronie Ekw.ms.gov.pl, umożliwia dostęp do treści dokumentów bez żadnych opłat. Warunkiem uzyskania dostępu jest podanie numeru księgi wieczystej. Opłaty są konieczne w sytuacji, gdy chcemy np. uzyskać odpis księgi wieczystej lub wyciąg z konkretnego działu księgi.
5. Księga wieczysta zbudowana jest z czterech działów
Księga wieczysta zawiera cztery działy, przy czym pierwszy z nich składa się z dwóch części:
- Dział I składa się z działu I-O „Oznaczenie nieruchomości” oraz działu I-Sp „Spis praw związanych z własnością” - z ich treści można się dowiedzieć m.in., gdzie dokładnie jest położona nieruchomość, jakie ma cechy, czy właścicielowi nieruchomości przysługują udziały w nieruchomości wspólnej.
- Dział II “Własność" obejmuje informacje dotyczące właściciela lub współwłaścicieli nieruchomości, jak również użytkownika wieczystego oraz sposób, w jaki została nabyta dana nieruchomość (np. przez umowę kupna-sprzedaży, umowę darowizny itd.).
- Dział III “Prawa, roszczenia i ograniczenia” zgodnie z tym, co sugeruje jego nazwa, obejmuje informacje o tym, czy na nieruchomości ustanowione są jakiekolwiek prawa na rzecz osób trzecich, ograniczenia lub roszczenia, które tę nieruchomość obciążają.
- Dział IV "Hipoteka" obejmuje informacje związane z hipoteką lub hipotekami, ze szczególnym uwzględnieniem wysokości, waluty, zakresu, rodzaju, pierwszeństwa i innych cech hipoteki.
Zanim nabędziesz nieruchomość, dowiedz się o niej jak najwięcej weryfikując jej stan prawny ujawniony w księdze wieczystej.