Zajęcie działki pod realizację inwestycji drogowej uprawnia jej dotychczasowych właścicieli do otrzymania odszkodowania. Chociaż to jest przyznawane decyzją tego samego organu, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID), nie zawsze jego wysokość jest adekwatna do rzeczywiście poniesionych strat. Jakie kroki może podjąć osoba wywłaszczona, aby móc uzyskać sprawiedliwe odszkodowanie za działkę zajętą pod drogę?
SPIS TREŚCI
1. Odszkodowanie za działkę zajętą pod drogę – w jakim czasie?
2. Odszkodowanie za wywłaszczenie pod drogi a wycena nieruchomości
3. Zasada słusznego odszkodowania za wywłaszczenie
4. Odszkodowanie za wywłaszczenie a zasada korzyści
5. Wyższe odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości pod drogi
Odszkodowanie za działkę zajętą pod drogę – w jakim czasie?
Odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości pod drogi powinno zostać wypłacone wywłaszczonym w określonym terminie. Decyzja o jego wysokości powinna być wydana przez organ w terminie:
- 30 dni od dnia, kiedy decyzja ZRID stała się ostateczną,
- 60 dni w przypadku, kiedy decyzja ZRID posiadała rygor natychmiastowej wykonalności.
Po wydaniu decyzji, odszkodowanie za wywłaszczenie powinno zostać wypłacone w ciągu 14 dni od dnia jej ustatecznienia. W takim samym czasie – tj. w ciągu 14 dni liczone od dnia skutecznego doręczenia decyzji – osoby wywłaszczone mają prawo do złożenia odwołania od wydanej decyzji. Warto z tego prawa skorzystać, jeśli np. wysokość przyznanego odszkodowania budzi poważne wątpliwości co do prawidłowości przeprowadzonej wyceny nieruchomości. Co powinno być uwzględnione w wycenie wywłaszczonej nieruchomości? – przeczytaj dalszą część artykułu.
Odszkodowanie za wywłaszczenie pod drogi a wycena nieruchomości
Dokumentem, na którego podstawie organ wydaje decyzję o wysokości odszkodowania za wywłaszczenia nieruchomości pod drogi, jest operat szacunkowy. Tego rodzaju dokument jest opracowany przez biegłego rzeczoznawcę majątkowego i powinien uwzględniać m.in. stan wywłaszczonej nieruchomości na dzień na dzień wydania decyzji o wywłaszczeniu, jej wartość rynkową datowaną na dzień decyzji o wysokości przyznanego odszkodowania za wywłaszczenie, przeznaczenie nieruchomości przed wywłaszczeniem czy zmianę jej wartości w wyniku działań przeprowadzonych przez inwestora.
Oprócz ww. kwestii operat szacunkowy musi zawierać również informacje o sposobie realizacji wyceny oraz jej przedmiocie i zakresie. W dokumencie powinien być również jasno wskazany cel, dla którego sporządzono wycenę, jak też określać podstawę formalną oraz źródła danych o wycenianej nieruchomości. Innymi elementami są: analiza rynku nieruchomości odnosząca się do wycenianej nieruchomości oraz sposób wyceny i wyliczenia jej wartości z uzasadnionym wynikiem. Istotnymi danymi są także rodzaje zastosowanych metod i technik przygotowania wyceny, które bezpośrednio przekładają się na jej wysokość.
Zasada słusznego odszkodowania za wywłaszczenie
Rzetelne przygotowanie operatu szacunkowego odgrywa główną rolę w przyznaniu słusznego odszkodowania za wywłaszczenie. Aby zasada słusznego odszkodowania była spełniona, wysokość przyznanego odszkodowania powinna być ekwiwalentna do wartości utraconej przez dotychczasowych właścicieli nieruchomości. Jeśli osoby wywłaszczone mają wątpliwości co do rzetelności przeprowadzonej wyceny, mają prawo zażądać oceny prawidłowości jej przygotowania czy przeprowadzić (we współpracy ze specjalistami z zakresu prawa majątkowego) analizę operatu szacunkowego. Nawet najmniejsze uchybienie popełnione przez rzeczoznawcę, który opracował dokument, może być podstawą do podważenia wyceny nieruchomości. Jeśli wątpliwości co do poprawności przeprowadzonej wyceny są duże, warto rozważyć zlecenie opracowania odrębnego operatu szacunkowego. Wprawdzie jest to dodatkowy koszt po stronie osób wywłaszczonych. Jeśli jednak opracowany dokument wskaże rozbieżności z przygotowaną na zlecenie organu wyceną, będzie on podstawą do podważenia decyzji o przyznanej wysokości odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości pod drogi.
Odszkodowanie za wywłaszczenie a zasada korzyści
Osoby wywłaszczone powinny być świadome, że wycena wywłaszczonej nieruchomości powinna być przeprowadzona z wykorzystaniem zasady korzyści. Oznacza to, że jeśli cel, w jakim została wywłaszczona nieruchomość (np. zajęcie terenów rolnych pod infrastrukturę drogową), zwiększa jej wartość, powinno to zostać uwzględnione w jej wycenie. Zastosowanie w uzasadnionych przypadkach zasady korzyści pozytywnie przekłada się na wysokość przyznanego odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości pod drogi.
Wyższe odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości pod drogi
Wysokość przyznanego na podstawie operatu szacunkowego odszkodowania może zostać powiększona o 5% lub 10 tys. zł. Aby osoby wywłaszczone mogły skorzystać ze zwiększenia kwoty odszkodowania, muszą spełnić któryś z warunków.
Zwiększenie o 5% wartości odszkodowania przysługuje w sytuacji, kiedy dotychczasowi właściciele wydadzą wywłaszczoną nieruchomość w ciągu 30 dni (chociaż maksymalny czas wydania wynosi 120 dni).
Dodatkowe 10 tys. zł należy się w sytuacji, kiedy nieruchomość zajęta pod drogę była budynkiem mieszkalnym lub był w niej wydzielony lokal o takim charakterze.
Polecamy również: