Skansen - Górnośląski Park Etnograficzny Chorzów

Sakncen, czyli Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie jest muzeum etnograficznym na wolnym powietrzu, gromadzącym i prezentującym tradycyjne, drewniane budownictwo wiejskie i małomiasteczkowe tj. budynki mieszkalne i gospodarcze, obiekty rzemieślniczo-przemysłowe oraz sakralne wraz z wyposażeniem wnętrz. Muzea tego typu nazywane są muzeami wsi lub parkami etnograficznymi, jednak najbardziej popularną nazwą pozostaje skansen.

Bilety wstępu:

• normalny: 8 zł
• ulgowy: 6 zł
• osoby niepełnosprawne, opiekunowie, nauczyciele: 1zł
• bilet imprezowy: normalny: 9 zł/ ulgowy: 7 zł
• w poniedziałki wstęp wolny

Chorzowska placówka to jedno z większych muzeów na wolnym powietrzu w Polsce. Na powierzchni 22 ha prezentowanych jest 75. obiektów z 14-stoma zagrodami, które - zgrupowane w formie przysiółków - nie odtwarzają układu danej wsi, lecz dają całościowy obraz tradycyjnego budownictwa na pojedynczych, kompletnych przykładach. Budynki składające się na zagrody pochodzą z różnych miejscowości danego podregionu, gdyż w latach pięćdziesiątych nie było już w obrębie naszego województwa pełnych obejść o zabytkowym charakterze. Zestawione są one jednakże zgodnie z miejscową tradycją i wiedzą o danym układzie.

Idea budowy śląskiego skansenu zrodziła się już w okresie międzywojennym. W tym celu w 1936 roku przeniesiono z Syryni do Parku Kościuszki w Katowicach drewniany kościółek pw św. Michała Archanioła z 1510r. oraz XVII - wieczny spichlerz z Gołkowic. Wybuch II wojny światowej przeszkodził w realizacji tego zamierzenia. Dopiero w 1952 roku na Walnym Zjeździe Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Katowicach powrócono do budowy muzeum, proponując jego lokalizację na terenach powstającego w tym czasie Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku.

Pierwsze obiekty posadowiono w 1964 roku, a były to wiatrak z Grzawy i spichlerz z Warszowic. Lata 1969-1975 to okres intensywnych robót ziemnych związanych z ukształtowaniem terenu pod planowane zagrody; budową dróg, cieku wodnego oraz wytyczeniem pól, łąki i ogródków przyzagrodowych. W 1975 roku po przeniesieniu 33 obiektów udostępniono skansen zwiedzającym, zaś dalszą budowę i ekspozycję przejęła powołana wówczas dyrekcja. Zgromadzone w Górnośląskim Parku Etnogrficznym zabytki budownictwa ludowego pochodzą z pięciu podregionów Górnego Śląska (beskidzkiego, podgórskiego, pszczyńsko - rybnickiego, przemysłowego i lublinieckiego) oraz Zagłębia Dąbrowskiego. O takim obliczu skansenu zadecydowały nie historyczne granice Górnego Śląska, a obszar woj. katowickiego z lat 70-tych. Budownictwo zachodniej, historycznej części Górnego Śląska, prezentuje Muzeum Wsi Opolskiej w Bierkowicach.