Co znaczy skrót ZRID?
Wywłaszczenie pod drogę na mocy decyzji ZRID to jedno z najczęstszych wywłaszczeń w ostatnich latach. Czym właściwie jest ZRID? Kiedy może być stosowany jako podstawa wywłaszczenia? Jakie prawa przysługują osobom wywłaszczonym na mocy decyzji ZRID?
Realizacja inwestycji drogowych
ZRID to skrót od: Zezwolenie na realizację inwestycji drogowej. Może o nie ubiegać się inwestor odpowiedzialny za budowę infrastruktury drogowej, tj. GDDKiA lub inny zarządca drogi. Samo zezwolenie wydawane jest w formie decyzji administracyjnej przez starostę (w przypadku dróg gminnych i powiatowych) lub wojewodę (w przypadku gmin wojewódzkich i krajowych). Decyzja ZRID daje prawo nie tylko do realizacji inwestycji, ale również dokonuje wywłaszczenia nieruchomości zlokalizowanych w miejscu realizowanych działań. To, kiedy postanowienia samej decyzji ZRID zaczynają obowiązywać, zależne jest od formy, w jakiej decyzja została wydana. W normalnym trybie jej postanowienia osiągają status ostateczności w ciągu 14 dni (o ile żadna ze stron nie złoży odwołania) lub po rozpatrzeniu odwołań. Jednak w przypadku decyzji ZRID z rygorem natychmiastowej wykonalności jej zapisy obowiązują już od dnia jej wydania. Oznacza to, że inwestor bezzwłocznie może przystąpić do realizacji zadań związanych z inwestycją.
Skutki prawne decyzji ZRID
Wydanie przez organ decyzji ZRID niesie ze sobą określone skutki prawne. Do najważniejszych należą pozwolenie na realizację określonej w decyzji budowy drogi, ale również przeniesienie na rzecz Skarbu Państwa właściwej jednostki samorządu terytorialnego prawa własności wywłaszczonych nieruchomości. Poza tym – jeśli wymaga tego sytuacja wynikająca z założeń realizowanej inwestycji – wywłaszczana nieruchomość może zostać scalona bądź podzielona. Oczywiście wywłaszczonym przysługuje odpowiednie odszkodowanie za utracony majątek.
Sprzeciw wobec decyzji ZRID
Realizacja inwestycji drogowej jest jednym z celów publicznych. Czy w takim razie osoby wywłaszczone mogą sprzeciwić się wobec wydanej decyzji? Każda ze stron ma prawo do odwołania. Jednak w przypadku ZRID będzie ono skuteczne tylko wtedy, kiedy będzie wskazywało naruszenie prawa. Inwestycje drogowe są bardzo dokładnie zaplanowanymi działaniami, a wykazanie nieprawidłowości prawnych jest z reguły trudne. Tym bardziej, że tego rodzaju inwestycji nie obowiązują zapisy planu zagospodarowania przestrzennego.
Odpowiednie odszkodowanie
Zamiast bezskutecznie odwoływać się od samej decyzji ZRID lepiej jest właściwie zadbać o sprawiedliwą wycenę nieruchomości, a tym samym przyznanie odpowiedniego odszkodowania za utracone mienie. Podstawą do wydania decyzji o wysokości odszkodowania jest przygotowany przez uprawnionego rzeczoznawcę majątkowego operat szacunkowy. Jednak wycena nie zawsze – chociaż powinna – odzwierciedla rzeczywistą wartość nieruchomości. Wywłaszczeni, którzy nie zgadzają się z przyznaną wysokością odszkodowania, mogą w ciągu 14 dni wnieść odwołanie od wydanej decyzji. Poza tym ma również możliwość podjęcia szeregu kroków zmierzających do weryfikacji poprawności przygotowanego operatu szacunkowego.
Warto szukać wsparcia
Osoby wywłaszczone na mocy decyzji ZRID, które często z dnia na dzień tracą dorobek życia, mogą nie orientować się zupełnie w przysługujących im prawach. Powszechnie wiadomo, że nieznajomość prawa zawsze działa na niekorzyść. Dlatego warto szukać sprawdzonych informacji na temat wywłaszczeń na mocy decyzji ZRID. Natomiast chcąc podjąć odpowiednie kroki prawne, dobrze jest skorzystać z doradztwa doświadczonej kancelarii prawniczej. Prawnicy specjalizujący się w sprawach wywłaszczeniowych nie tylko podpowiedzą praktyczne rozwiązania, ale również poprowadzą przez całą procedurę administracyjną.
Patron merytoryczny artykułu:
INLEGIS Kancelarie Prawne
ul. Podwale 83/7
50-414 Wrocław
tel. (71) 729 21 50
Inlegis.pl